از افراد مختلف بپرسید که بهترین رشته تحصیلی چه رشته ایه؟ پاسخ های متفاوتی می شنویم. شاید یکی بهترین رشته تحصیلی رو رشته ای معرفی کنه که بازار کار خوبی داره… یکی دیگه ممکنه رشته ای رو به عنوان بهترین رشته تحصیلی معرفی کنه که درس خواندن در اون رشته آسونتر باشه و…اما اگر بخوایم معرفی دقیق و درستی از بهترین رشته تحصیلی ارائه کنیم، واقعاً چه رشته رو به عنوان بهترین و رضایت بخش ترین رشته تحصیلی معرفی می کنیم؟ بالاخره شما دانش آموزان عزیز قراره سالها با انتخاب رشته ای که در دبیرستان انجام میدید زندگی کنید و احتمالاً با درآمدی که قراره از این رشته به دست بیارید چرخ زندگی تون رو بچرخونید.علاوه بر این اگر شما دانش آموز عزیز نسبت به بهترین رشته تحصیلی اطلاعات کاملی داشته باشید، سرعت پیشرفت تون نسبت به افراد بی خیال چندین برابر میشود.
بهترین رشته تحصیلی از نظر بازار کار
همونطوری که در بالا گفتم خیلی ها وقتی میخوان بهترین رشته تحصیلی رو به دانش آموزان معرفی کنن، میگن فلان رشته رو انتخاب کن چون بازار کار خوبی داره! مثلاً همین الآن خیلی ها هستن که در شغلی به سر می برن که دلیل انتخاب کردن این شغل و رشته ای که اونها رو به این شغل رسونده اینه که بهشون گفته بودن این رشته بازارکار خوبی داره…!اما وقتی سال ها در این رشته درس خوندند و در بهترین حالت موفق شدند که در شغل مرتبط با اون رشته استخدام بشن، دیدند که بازار کاری که چندسال پیش بخاطرش این رشته رو به عنوان بهترین رشته تحصیلی انتخاب کردند اونقدرها هم که فکر می کردن و بهشون معرفی شده بود جالب نیست؛ بگذریم که شاید اصلاً نتونسته باشن شغلی مرتبط با رشته تحصیلی شون انتخاب کرده باشن…بهترین رشته های تحصیلی از نظر بازار کار به شرایط مختلفی بستگی دارند!با اینکه در این مقاله برخلاف نظر خیلی از مشاورین به شما دانش آموزان عزیز گفته میشه که بهترین رشته تحصیلی ربطی به بهتر بودن بازار کار در حال حاضر نداره، اینه که من و شما داریم در دورانی زندگی می کنیم که همه چیز در حال تغییره! واقعاً ده سال پیش گوشی موبایل افراد چه شکلی بود؟ پنج سال پیش آیا کسی دَم به دقیقه شبکه اجتماعیش رو بررسی می کرد؟!فارق از اینکه تکنولوژی چقدر سر همه مون رو به خودش گرم کرده و وقت مون رو به خودش اختصاص داده، حقیقت اینه که با توجه به سرعت تغییرات همین تکنولوژی که با چشم خودمون داریم این سرعت رو مشاهده می کنیم، معلوم نیست شغلی که امروز بهش میگن بازار کار خوبی داره، وقتی شما بعد از مدرسه یا دانشگاه قرار شد وارد بازارکار بشید هم وضعیت خوبی داشته باشد .
بر اساس اطلاعیه سازمان سنجش ۵۸۰ هزار و ۳۰۱ داوطلب در گروه آزمایشی علوم تجربی رقابت خواهند کرد که اکثریت این داوطلبان علاقه مند به رشته های پزشکی ، دندانپزشکی و سایر رشته های پیراپزشکی می باشند و این موضوع رقابت را برای کنکوری های تجربی دشوارتر می سازد همچنین تحصیل پزشکی رویای بسیاری از داوطلبان تجربی می باشد. به همین خاطر وجود اینگونه مسائل در رشته ی تجربی میزان استرس و دغدغه داوطلبان انتخاب رشته کنکور تجربی را افزایش می دهد که این مسئله حتی به مرحله انتخاب رشته در دبیرستان ها هم کشانده شده است و روز به روز میزان علاقمندان رشته تجربی و تحصیل پزشکی بالاتر رفته و ورود به دانشگاه های پزشکی سخت تر می شود.
انتخاب رشته ای که نه امید واهی به قبولی در رشته محل های رویا پردازانه داریم نه از حق مسلم قبولی خود برای قبولی در رشته محل هایی که متناسب با رتبه کنکور ما هستند بگذریم . راهنمای انتخاب رشته تجربی شامل چند بخش اصلی با عناوین : کارنامه انتخاب رشته تجربی ، رتبه قبولی کنکور تجربی ، تاثیر سهمیه در انتخاب رشته تجربی و انتخاب رشته دانشگاه آزاد کنکور تجربی می باشد که در هر قسمت به سوالات متداول دانش آموزان درباره انتخاب رشته تجربی پاسخ داده ایم . البته اگر بعد از مطالعه این مقاله همچنان سوالات ذهن شما درباره انتخاب رشته تجربی بی پاسخ ماند می توانید سوالات خود را از مشاوران بپرسید .
داوطلبانی که در کنکور
تجربی ۹6
مجاز به انتخاب رشته شده اید می توانید در مرحله انتخاب رشته شرکت کرده و ۱۵۰ رشته را در فرم انتخاب
رشته تجربی خود بر اساس علاقه اولویت بندی نمایید همچنین داوطلبان برای
افزایش شانس قبولی در رشته تجربی بایستی به رشته های زیرگروهی که در آن نمره
بیشتری کسب کرده اند توجه بیشتری نمایند. در انتخاب رشته کنکور تجربی ۹۶ دقت در سهمیه های بومی و
قطبی توصیه می شود و شما داوطلب انتخاب رشته تجربی ، بایستی رشته های سهمیه
بومی را در لیست انتخاب های خود قرار داده تا میزان قبولی خود را در رشته مورد نظر
افزایش دهید.
یکی از سوالات متداولی که دانش آموزان از مشاوران دارند این است که با چه رتبه ای در چه رشته ای قبول می شوند. راهنمای انتخاب رشته کنکور سراسری اول مشاور نیز قصد دارد تا شما را در تصمیم گیری راهنمایی کنند و انتخاب رشته ای صحیح برای شما انجام دهند. با مطالعه مقاله ی زیر با انتخاب رشته کنکور سراسری آشنا می شوید.پس از انتشار کارنامه ی کنکور سراسری و آزاد داوطلبان تنها ۵ روز فرصت دارند تا انتخاب رشته ی خود را انجام دهند. طبق رواله هر ساله اواخر مرداد زمان انتخاب رشته داوطلبان فرا می رسد. با توجه به اینکه کنکور سراسری و آزاد ادغام شده است بسیاری بر این باورند که انتخاب رشته آنها نیز مشترک انجام می شود اما اینطور نیست. متقاضیان باید انتخاب رشته کنکور دانشگاه های سراسری و آزاد را جداگانه در سایت های دانشگاه آزاد و سنجش انجام دهند.در انتخاب رشته با آزمون کنکور، ۷۵ درصد رتبه و تراز کسب شده و ۲۵ درصد سوابق تحصیلی داوطلبان در گزینش آنها تاثیر دارد.روش گزینش با آزمون به چند طریق انجام می شود. روش متمرکز و نیمه متمرکز دو روش متفاوت است.
باید دفترچه راهنمای انتخاب رشته را به طور کامل مطالعه کنید و قبل از کامل کردن فرم انتخاب رشته در سایت، فرم پیش نویس انتخاب رشته موجود در دفترچه را پر کرده و در صورت اطمینان کامل آن را وارد سایت کنید.علاقه ی داوطلب در انتخاب رشته کنکور بسیار مهم است پس هر ۱۰۰ انتخاب خود را بر اساس علایق خود انجام دهید، چون تنها یکبار این فرصت را دارید و زمان انتخاب رشته تکرار نمی شود. توجه داشته باشید که برای انتخاب هر مجموعه از رشته ها، باید مجاز به انتخاب آن رشته ها باشید. در کارنامه به شما اطلاع داده می شود که در انتخاب چه مجموعه رشته هایی مجاز هستید.
در گذشتهای نه چندان دور بسیاری از پدران و مادران، آینده و شغل مناسب برای فرزندانشان را در چند رشته و شغل محدود میدیدند، امروزه پهنای تخصصها و قابلیتهای فنی موردنیاز جامعه بسیار وسیعتر شده است و زمینههای مختلفی از رشتههای کاملاً فنی تا رشتههای خدماتی، هنری، کشاورزی وغیره را در بر میگیرد. با توجه به این گستردگی، ضروریست برای تعیین راه آینده دقت و تمرکز بیشتری صورت گیرد.انتخاب رشته بعد از پایه نهم، یکی از مهم ترین مراحل تحصیلی هر دانش آموز است.ینکه امسال ۱۴ هزار نفر در آزمون تغییر رشته شرکت کردن و در پایه ی یازدهم به رشته ی مورد علاقه اشون رفتن, حاکی از اینه که هرچه زودتر و دقیق تر باید بتونیم مسیرمونو روشن کنیم و برای آنچه که در آینده میخواهیم بسازیم از الان به فکر باشیم. پدر و مادرها در نظر داشته باشند که صرفاً این که شما دوست داشته باشید فرزندتون تو انتخاب رشته پایه نهم و همگام با هدایت تحصیلی و گذروندن مراحل مختلف مشاوره اتخاب رشته نهم و هدایت تحصیلی، سراغ چیزی بره که شما دوست دارید مطلقاً غلطه و متاسفانه به دلیل غلط بودن روند انتخاب رشته نهم و عدم استعدادیابی دقیق و همچنین ارزیابی دقیق روحیات و اخلاقیات شغلی و مهارت زندگی دانش آموز پایه نهم، والدین با اشتباهات خیلی مهلک تری هم روبه رو می شن. بهترین شکل برای انتخاب رشته نهم، علاوه بر صداقت در پر کردن فرمهای متعدد استعداد شغلی و استعداد تحصیلی، صحبت کردن و ریشه یابی علایق، استعدادها و روحیات یک دانش آموزه. یک مشاور توانمند بعد از مرور پرسشنامه ها و فرمهای متعدد باید یک درک کلی پیدا کنه و بعد تمام اونها رو کنار بذاره و شروع کنه دو کلمه منطقی و کاملاً حرفه ای با دانش اموز صحبت کنه. چطور ممکنه چند تا فرم طراحی شده بتوانند بگویند که شما به چه دردی می خورید. خیلیها هستند که در اکثر زمینه ها استعداد دارند و اتفاقا این دانش آموزان کسانی هستند که به فرآیند مشاوره انتخاب رشته خیلی بیشتر نیاز دارند..
نکته مهم این است که انتخاب های ما ارزش یکسان و برابری ندارند چرا که بعضی از آنها اثرات بزرگ و عمیق در زندگی ما دارند و بعضی دیگر اهمیت کمتر، به عنوان مثال اهمیت انتخاب یک مدرسه خوب از خرید کیف و کفش بیشتر است . تحصیل در یک مدرسه مناسب که برنامه های آموزشی و تربیتی مطلوبی برای دانش آموزان خود طراحی و اجرا می کند و زمینه لازم را برای رشد علمی و تربیتی دانش آموزان مهیا می سازد و آینده تحصیلی و شغلی آنها را تضمین می نماید با انتخاب یک کیف و کفش خوب تفاوت فاحش دارد. روانشناسان معتقدند اثرات برخی از تصمیم ها و انتخاب ها در سراسر زندگی ما باقی خواهد ماند، پس لازم است افراد در سه انتخاب مهم زندگیشان که شامل انتخاب رشته تحصیلی ، شغل و همسر است دقت کنند تا با پشیمانی و ناکامی روبرو نشوند . انتخاب رشته تحصیلی اولین تصمیم مهمی است که دانش آموزان سال اول دبیرستان برای ادامه تحصیل و سپس راهیابی به دانشگاه می گیرند. به عبارت دیگر انتخاب رشته در دوره متوسطه مقدمه و زمینه ساز ساز انتخاب رشته اصلی هر فردی در دانشگاه است، بنابراین فردی که بخواهد در رشته دانشگاهی خاص تحصیل کند اول باید رشته تحصیلی مناسبی را در دوره متوسطه انتخاب نماید تا در آینده بتواند انتخاب رشتھ تحصیلی، اولین تصمیم مھم در زندگی در شغلی که علاقه مند است پس از کسب مهارت علمی و فنی مشغول بکار شود.
مسائل مورد اهمیت در انتخاب رشته
نکته حائز اهمیت در انتخاب رشته، هوشمندانه عمل کردن متقاضیان است که نباید از آن ساده گذشت. گاهی یک انتخاب رشته درست می تواند تضمین کننده آینده یک فرد به تمام معنا باشد یعنی با یک انتخاب هم شغل،ثروت،جایگاه اجتماعی و خیلی موارد دیگر را بدست آورد. در واقع با یک تیر می توان چند هدف را نشانه گرفت پس انتخاب آگاهانه می تواند تاثیر به سزایی در آینده فرد داشته باشد.محوریت دانشگاه یا رشته، کدام مهم است؟ ظرفیت دانشگاه ها هر سال تغییر می کند یعنی در حال حاضر هیچ چیز مشخص نیست. اما افراد به هیچ وجه نباید از هر گونه نرم افزار تخمین رشته استفاده کنند، چون با توجه به تغییرات هر ساله این نرم افزارها کارساز نیست.یک اصطلاحی در انتخاب به نام “تاروپود” وجود دارد، به این معنی که گروهی از متقاضیان دانشگاه محور و دسته دیگر رشته محور هستند. دانشگاه محوران علاوه بر قبولی رشته مورد علاقه شان به دانشگاه ها هم اهمیت می دهند، در حالی که رشته محورها انتخاب یک رشته را مدنظر قرار می دهند.دانشگاه خوب و برتر را انتخاب کنیدمهم ترین ملاک در انتخاب رشته: دانشجویان انتخاب دانشگاه خوب و برتر در اولویت خود قرار دهند چون موقعیت کاری که از طریق یک دانشگاه خوب و همکاری که با اساتید برجسته اتفاق می افتد، در آینده شغلی آنها تاثیر به سزایی دارد.دانشگاه محور بودن داوطلبان,دانشجویان بهتر است دانشگاه محور باشند تا به یک گرایش تخصصی بیش از حد اهمیت دهند.گرایش تخصصی زمانی کاربرد دارد که دانشجویان به معنای واقعی در آن مسئله زیر شوند، اما با توجه به این که عصر کنونی دنیای ارتباطات است به نظر می رسد که هر قدر دانشجویان با افراد مشهورتری در تعامل و ارتباط باشند نتیجه بهتری برایشان حاصل می شود.
علاقه، منبع انرژی ما در رسیدن به هدف یا اهدافی است که از یک رشته خاص دنبال میکنیم. همچنین علاقه، یکی از مهمترین معیارهای انتخاب رشته است و هیچ کس غیر از داوطلب نسبت به شناخت علایق خود آگاه نیست و سایر منابع برای وی در واقع نقش مشورتی و شناخت بیشتر دارند؛ زیرا این عامل، فرد را در رسیدن به اهداف بلندمدت در آینده هدایت و یاری میکند. توصیه میشود چنانچه داوطلبان به رشتهای علاقه ندارند، تنها به خاطر فشار محیط و عوامل بیرونی، از جمله کسب شهرت و اعتبار، آن را اصلاً انتخاب نکنند؛ زیرا مطمیناً در آن رشته موفق نخواهند شد؛ بنابراین، «میبایست رشتهای را انتخاب کنید که به آن علاقه داشته باشید.» این جمله از مهمترین و درستترین معیارها برای انتخاب رشته به شمار میرود؛ اما باید توجه داشت در صورتی علاقه به رشته میتواند فرد را در انتخاب رشته صحیح یاری کند که از رشتههای تحصیلی و مراکز آموزشی آگاهی و شناخت کامل داشته باشد. شناخت و آگاهی داشتن از رشته تحصیلی، سبب ایجاد انگیزه در فرد میشود. بعضی افراد نسبت به رشتهها و دانشگاههایی ابراز علاقه میکنند، ولی وقتی در آن رشته یا دانشگاه موردنظر مشغول به تحصیل میشوند، احساس میکنند که در انتخاب خود دچار اشتباه شدهاند. دلیل این امر، نداشتن اطلاع و آگاهی مناسب از رشتههای تحصیلی و مراکز آموزشی است.
پس از جلسه کنکور، کسانی که با رتبه های قابل قبول مجاز به انتخاب رشته می شوند حس بسیار خوبی دارند، چرا که بار سنگین درس خواندنهای متوالی و فشار کنکور تا حدودی از روی دوششان برداشته شده است.اگر فردی را با رتبه خوب در کنکور ملاحظه کرده باشید حرف من را تصدیق می کنید و می بینید که چنان این گونه افراد خوشحالند که گویی دنیا را به آنها داده اند. ان مع العسر یسرا اما در این بین هستند افرادی که علی رغم تلاش زیاد و کوشش فراوان، رتبه های خوبی کسب نکرده اند.انگار درست آب سردی بر پیکر آنها ریخته شده و باید از نو برای کنکور سال بعد یا برای کاری دیگر برنامه ریزی کنند و مسلما فشاری که بر آنها وارد می شود چند برابر خواهد شد.حرف مردم و فکر داوطلبان که به این حرفها می افتد، خود منشا فشارهای بیشتری است.اما بحث انتخاب رشته بحثی بسیار مهم و حیاتی برای داوطلبانی است که مجاز به انتخاب رشته شده اند و با رتبه های قابل قبول، قصد حضور در دانشگاه را دارند.مسلما دوستان و آشنایان و خانواده داوطلبان پس از دیدن رتبه فرد، پیشنهاداتی به او می دهند و قصد کمک به او را دارند.اما گاه متاسفانه خواسته یا ناخواسته افرادی که دور و بر فرد هستند باعث انتخاب های نادرست برای فرد و عواقب بد بعدی آن می شوند.
دلایل افراد برای انتخاب رشته
گاهی هم داوطلبان کسانی را در اطراف خود می بینند که در حرفه خاصی موفق بوده اند و تمایل دارند که مانند آن ها باشند و به همین دلیل رشته این افراد را نیز برای خود انتخاب می کنند؛ به عنوان مثال، پرستیژ اجتماعی یا قدرتی که آن شغل به فرد می دهد، باعث می شود که داوطلب هم به دنبال رسیدن به آن شرایط، رشته دانشگاهی خود را منطبق بر نیل به آن آرمان انتخاب کند.توانایی فرد انگیزه خوبی برای تعیین رشته دانشگاهی می باشد. اگر داو طلبی در رشته خاصی توانایی یا استعداد خاصی داشته باشد، دلیل خوبی برای تعیین آن رشته دارد. علاقه فردی هم، انگیزه خوبی برای انتخاب رشته خاصی می تواند باشد. البته منظور از علاقه فردی، تمایل داوطلب به یک رشته بدون در نظر داشتن عوامل اجتماعی یا اقتصادی آن می باشد.داوطلبان می توانند رشته خود را با ترکیب چند دلیل ذکر شده انتخاب کنند. یک رشته خاص می تواند انگیزه های فردی، اجتماعی و اقتصادی داوطلب را ارضا کند و با انتخاب آن رشته خاص، وی چندین عامل را با هم و یکجا صاحب شود.
فرآیند انتخاب رشته در روند ورود به دانشگاه اهمیت فراوانی دارد انتخاب رشته آخرین قدم در فرآیند ورود دانشآموزان به دانشگاه است و چون نتیجه تمام این فرآیند پرمشقت به انتخاب رشته بستگی دارد، مهمترین قدم هم محسوب میشود. به عبارتی یک انتخاب غلط میتواند زحمات چندین ساله داوطلب را بر باد دهد. از سوی دیگر یک انتخاب مناسب به همان اندازه میتواند داوطلب را به رشتهای که به آن علاقمند است برساند و این نهایتا منجر به رضایت شغلی و اشتغال هدفمند و کاهش نرخ بیکاری و افزایش بهروری شغلی در جامعه خواهد شد.دقت داشته باشید که یک رشته خاص به تنهایی نه خوب است و نه بد! چرا که اگر کسی که به آن رشته علاقمند است و استعداد ادامه آن را دارد، به مطالعه آن بپردازد نتیجه کار مناسب خواهد بود و عدم علاقه به پرمخاطبترین رشتهها هم یک نیروی کارآمد در آن رشته تربیت نخواهد کرد.
۱.علاقه:دانش آموز باید به رشته مورد نظر علاقه داشته باشد.یعنی به درس های تخصصی آن رشته علاقه داشته و به مطالعه آنها برای اهداف غیر درسی هم راغب باشد.
۲.استعداد و توانایی:هرکس در رشته ای موفق است که استعداد و توانایی ذهنی،روحی-شخصیتی و جسمی آن را داشته باشد.دانش آموزی که می تواند یک موسیقی دان خوب یا یک کشاورز موفق شود،دلیلی ندارد که یک پزشک بد یا مهندس ناموفق باشد.
۳.خودپنداره:باید رشته و زمینه های تحصیلی و شغلی آینده آن را با شخصیت خود هماهنگ ببیند.
۴.امکانات و شرایط اجتماعی:دانش آموز باید تاحدی امکانات تحصیلی محل زندگی و شهر،امکانات مالی در صورت نیاز به خود اشتغالی و شرایط منزلت اجتماعی رشته و به طبع آن شغلش را نیز در نظر بگیرد.
لحظات انتخاب لحظاتی حساس هستند. چرا که با تصمیمگیری درباره روش یا پدیدهای خاص، فرد سرنوشت خود را رقم میزند. انتخاب در زندگی از اهمیت بالایی برخوردار است. با انتخاب درست میتوان از منابع (مادی ، مالی ، انسانی و اطلاعاتی) به شیوهای مناسب بهرهبرداری کرده و از اتلاف این منابع جلوگیری نمود. انتخابی که مبتنی بر اطلاعات و بینش باشد میتواند به تصمیمگیرنده در جلوگیری از ضایع شدن منابع کمک کند. از طرف دیگر به خاطر آن که فرد تصمیم گیرنده ، باید نسبت به انتخاب خود پاسخگو باشد ، بنابراین انتخاب صحیح میتواند به او در پاسخگو بودن و مسئولیت پذیری کمک کند. برخی میپندارند برای آن که بتوان به توسعه کشور و ایجاد پیشرفتهایی در آن کمک کرد، باید تحصیلات دانشگاهی داشت. بهتر است بگوییم افرادی که در دانشگاه تحصیل کردهاند تا اندازهای به رشد و توسعه جامعه کمک میکنند. افراد دیگر نیز میتوانند موجبات توسعه کشور را فراهم آورند. به طور مثال کارگران ساده، کشاورزان ،دامداران ، رانندگان و بسیاری دیگر که به دانشگاه نرفتهاند نیز در صورتی که کار خود را به درستی انجام دهند سهم بسیار بزرگی در آبادانی و پیشرفت جامعه دارند. مهمترین مساله ای که باید مورد توجه قرار بگیرد آن است که افراد در زمینههایی مشغول به کار شوند که میتوانند بیشترین بازده را داشته باشند. یک کشاورز خوب بهتر از یک پزشک بد است. عدهای هم بر این باورند که میتوان در کنار کسب مهارتهای شغلی و حرفه ای به یادگیری موضوعات مورد علاقه پرداخت. به عنوان مثال ممکن است فردی به حرفه تراشکاری اشتغال داشته باشد و در همان حال کتابهای مربوط به مواد و ترکیبات آن را مطالعه کند یا حتی به مطالعه منابعی در زمینه روان شناسی بپردازد.
عوامل مؤثر در انتخاب رشته را به دو دسته عوامل فردی و درونی و عوامل اجتماعی و بیرونی میتوان تفکیک کرد. با توجه به این تقسیمبندی، در اینجا پیرامون هر یک از عوامل مشخص شده توضیح مختصری ارائه میگردد:
۱- انگیزه : انگیزه به عاملی تعبیر میشود که اساس رفتار آگاهانه افراد را تشکیل میدهد. معمولاً فراهم آمدن مجموعههای از شرایط و مقتضیات که موجب انگیزش فرد برای وصول به هدفی میشود، مبنای شکلگیری و ایجاد این عامل، یعنی انگیزه میگردد. بسته به نوع شرایط و مقتضیات انواع مختلفی از انگیزش و محرکها را میتوان برشمرد.انگیزه واقعی مبین نیروی درونی است که مشوق و محرک فرد برای حرکت به سوی مطلوب است. البته عامل این شوق و حرکت تنها نیروهای نهایی و درونی نیست، بلکه محیط بیرونی فرد بر ایجاد آن اثر میگذارد. این تأثیرات محیط بیرونی (خانواده، مدرسه، دوستان، جامعه) است که میتوان موجب ایجاد انگیزه کاذب شود. لذا، داوطلبان ورود به دانشگاه به یک بررسی درونی همه جانبه، تأمل در خواستهها و عواملی که موجب میشود آنها به زمینه خاص علمی بگرایند، نیازمندند. انتخاب رشتهای که در راستای انگیزه واقعی فرد صورت بگیرد به عنوان انتخاب رشته اصلح مطرح است.
۱- محیط بیرونی: منظور از محیط بیرونی، کلیه عوامل و افرادی است که با داوطلب در تماس و مراوده بوده و به نوعی در تصمیمگیریهای وی در ارتباط با انتخاب رشته تأثیر میگذارند. در این خصوص از خانواده، مدرسه، دوستان و جامعهای که داوطلب را مستقیماً احاطه کرده و با او برخورد دارند، میتوان نام برد. محیط بیرونی میتواند در دو جهت مختلف عمل کند. جهتی مثبت که عبارت از کمک به داوطلب برای کاوش درونی، کشف علاقه واقعی و میزان استعداد تحصیلی و دور ساختن داوطلب از تصمیمگیری براساس احساس بدون شناخت میباشد و جهت منفی که القاء علایق و برداشتهای شخصی خود به داوطلب است بدون آنکه انگیزه، علاقه، توان علمی و استعداد داوطلب چندان مورد توجه قرار گیرد.داوطلبان کنکور سراسری که مبادرت به انتخاب رشته میکنند باید دقت کامل مبذول دارند تا از محیط بیرونی فقط در جهت اثرگذاری مثبت آن بهره ببرند و خود را تا حد امکان از تأثیرات نامطلوبی که منجر به انحراف آنها از مسیر صحیح میگردد، دور نگه دارند.
داوطلب نباید به هیچ وجه موضوع انتخاب رشته را به دست تصادف تحت عنوان بخت و تقدیر و سرنوشت بسپارد و یا خود را دست و پا بسته تسلیم نظرات دیگران کند و افسار انتخاب رشته را به دست دیگران بسپارد. بلکه داوطلب باید به صورت فعال و تعیین کننده در فرآیند انتخاب رشته حضور و بروز داشته باشد. فعال شدن داوطلب در فرآیند انتخاب رشته یکی از تمرینهای مهم زندگی وی در زمینه بروز قدرت ارزشیابی مسایل، ظهور مؤلفه تصمیمگیری در زندگی، قبول مسئولیت تصمیمهای اتخاذ شده، اعلام داشتن رأی و نظر در کنار آراء و نظرات دیگران و در نهایت تحریک و تقویت حس اعتماد به نفس، میباشد. چنین فردی هرگز بیهدف وارد دانشگاه نمیشود و در نتیجه دچار سردرگمی و سلب انگیزه در ادامه تحصیل نمیگردد.